สุเทพ จันทระ ... คนเล็กๆที่มีพลัง แห่งกลุ่ม “บันทายสมอ”

เรื่องโดย....ฮักก้า :: thinksea@hotmail.com

อาจารย์สุเทพ จันทระ

คราวที่ลงใต้ไปอาร์ตแค้มป์ที่กระบี่ ยังเหลือเรื่องค้างไว้ ที่ยังไม่ได้นำมาเล่าสู่กันฟังค่ะ

ที่ตัวเมืองกระบี่ มีครูศิลปะท่านหนึ่งที่ทำงานเคลื่อนไหวด้านศิลปะเด็กที่น่าชื่นชม และท่านเป็นผู้ที่ก่อตั้งกลุ่มศิลปะที่ชื่อ “บันทายสมอ” ขึ้นมา ร่วมกับอดีตลูกศิษย์ บุญเกษม แซ่โคว้

จนเวลานี้บันทายสมอไม่ได้มีกิจกรรมเพียงแค่การแสดงงานศิลปะของสมาชิกทั้งสอง แต่ในช่วงหลังได้มีครูสอนศิลปะและเด็กๆในกระบี่มาเป็นสมาชิกร่วมแสดงงานในนามของกลุ่มด้วย

อาจารย์สุเทพ จันทระ ผู้ก่อตั้งกลุ่มบันทายสมอ ที่ฉันกล่าวถึง ถ้าใครมีโอกาสไปเที่ยวกระบี่ และได้เปิดอ่านหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น “กระบี่บ้านเรา” คงได้เห็นคอลัมน์ “เก็บอดีต”ซึ่งเขียนเล่าโดยอาจารย์สุเทพ ผ่านตาบ้าง

แต่คนเก็บอดีตของกระบี่คนนี้ เดิมทีท่านเป็นชาวสงขลา ช่วงวัยหนุ่มเดินทางเข้ากรุงเทพฯ เพื่อมาเรียนศิลปะที่อาชีวศิลป์ กระทั่งจบเพาะช่าง รุ่นเดียวกันกับศิลปิน โชกชัย ตักโพธิ์

ระหว่างที่ยังเรียนเพาะช่าง อาจารย์สุเทพมีโอกาสไปช่วยศิลปิน ไพบูลย์ สุวรรณกูฎ เขียนภาพจิตรกรรมไทย ที่เมืองโบราณ จ.สมุทรปราการ หลายครั้งหลายคราวอาจารย์ไพบูลย์ก็ได้ชักชวนไปศึกษานอกสถานที่ ตามจังหวัดต่างๆ
เมื่อลงใต้ไปกระบี่ ด้วยธรรมชาติอันงดงามของกระบี่ ณ เวลานั้น ทำให้อาจารย์สุเทพ หลงรักกระบี่เข้าเต็มๆ เรียนจบแทนที่จะกลับบ้านที่สงขลา กลับเลือกที่จะไปใช้ชีวิตที่กระบี่ และเลือกอาชีพเป็นครูสอนศิลปะที่โรงเรียนอำมาตย์พานิชนุกูล พร้อมกับลงหลักปักฐานสร้างครอบครัวในที่สุด

ปี 2533 อาจารย์สุแทพได้จัดกลุ่มสอนศิลปะให้กับเด็กๆ ในโรงเรียน โดยเริ่มจากลูกของบรรดาครูท่านอื่นๆ และลูกของอาจารย์สุเทพเอง เมื่อได้ผลเป็นที่น่าพอใจ ก็เริ่มขยายวงเด็กๆออกไป

และเมื่อลาออกจากการเป็นครู ก็ได้ก่อตั้ง ศูนย์ศิลปะเด็กจันทระ กระบี่ ขึ้น ซึ่งบรรยากาศการสอนศิลปะไม่ได้มีเพียงการสอนเขียนรูป แต่ยังมีการสอนทำผ้าบาติก ตลอดจนผลิตภัณฑ์ที่ทำจากวัสดุในท้องถิ่น

“ผมพยามสอนให้เด็กเขียนรูปได้ ลงสีเป็น รู้จักรับผิดชอบ ทำงานตามหน้าที่ รูปที่เขาเขียนผมไม่เน้นความสวยงาม ไม่เน้นความถูกต้อง แต่เน้นเรื่องความคิดเป็นหลัก”

ผ้าบาติกและตุ๊กตาจากเศษเปลือกหอยรูปสัตว์ต่าง ก่อนที่จะมีวางขายระบาดไปทั่วอ่าวนาง ว่าไปแล้วอาจารย์สุเทพนี่เองที่เป็นผู้ริเริ่มคิดทำเป็นคนแรก

จากเพียงแค่สอนศิลปะเด็กและทำงานศิลปะส่วนตัว นานวันเข้าก็ถูกรับเชิญให้ไปสอนตามที่ต่างๆ ในที่สุดผ้าบาติกฝีมืออาจารย์สุเทพก็ได้รับเลือกให้เป็นสินค้าโอทอปของกระบี่

“เดิมมีคนเข้ามาจำหน่ายสีในกระบี่ มาสาธิตที่โรงเรียน ผมก็ซื้อสีไว้และสอนเด็ก จนเด็กทำพอได้ แต่ยังไม่ดีเท่าที่ควร ตอนหลังจังหวัดเขาคิดให้ผมทำเสื้อที่เป็นเอกลักษณ์ของกระบี่ ผมก็วาดรูปกุ้งหอยปูปลาลงไปในผ้า มาตัดเสื้อนำไปใส่ จนกระทั่งแพร่หลาย”
30 ปีแล้วที่อาจารย์สุเทพ ใช้ชีวิตอยู่ที่กระบี่ เป็นระยะเวลานานพอสมควรสำหรับการเป็นพลเมืองของที่นั่น และช่วงระยะเวลาที่ยาวนานนี้อาจารย์สุเทพก็ได้หว่านสิ่งดีงามลงในใจเด็กหลายๆคน ด้วยการทุ่มเททั้งแรงกายและแรงใจสอนศิลปะให้กับเด็กๆ

ถึงตอนนี้ก็นับได้ครั้งที่ 4 แล้ว ที่อาจารย์สุเทพ ได้นำผลงานของศิลปินตัวน้อยมาร่วมแสดงกับผู้ใหญ่

จากบ้านเล็กๆในตลาด เปลี่ยนมาแสดงตามโรงแรม และห้างสรรพสินค้า เด็กๆ ไม่เพียงสนุก และภาคภูมิใจในฝีมือของตัวเอง แต่กิจกรรมที่เกิดขึ้นแต่ละครั้งยังพลอยทำให้คนในครอบครัวและคนรอบข้างร่วมมีความสุขไปด้วย

เพราะหนึ่งในเป้าหมายหลักที่อาจารย์สุเทพมุ่งหวัง สิ่งสำคัญก็คือ

“ผมอยากเห็นครอบครัวที่มีความสุข อยากเห็นพ่อแม่ลูกที่เคยไปไหนด้วยกัน จากที่ไม่ค่อยพูดกันเลย มาตอนหลังพวกเขาสนุกและมีความสุขเวลาที่ได้นั่งวาดรูปด้วยกัน”