ล้านเส้นสี แสนกนก

เรื่องโดย....ฮักก้า :: thinksea@hotmail.com

ภิรมย์ ฤทธิเดช

ภิรมย์ ฤทธิเดช เติบโตขึ้นท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่มีเพื่อนบ้านเป็นชาวมุสลิม แต่วิถีของชาวพุทธ กับฝังแน่นอยู่ในความทรงจำเขาตลอดมา

คุณพ่อของภิรมย์ซึ่งเป็นชาวกรุงเทพโดยกำเนิดต้องเดินทางไปรับราชการที่จังหวัดยะลา และภิรมย์ก็ได้ลืมตาดูโลกครั้งแรกที่นั่น

แม้ว่าเวลานี้เขาจะย้ายชีวิตมาปักหลักอยู่กรุงเทพได้ยี่สิบกว่าปี
แต่ภาพในวัยเด็กที่ถูกปลูกฝังให้ตื่นแต่เช้ามืด เพื่อเตรียมตัวตักบาตรที่หน้าบ้าน และภาพของพ่อผู้ที่เขานิยามว่าเป็นคนธรรมะธรรมโม ก็ยังติดตาเขาไม่ยอมหายไปไหน

งานแสดงเดี่ยวครั้งแรกของภิรมย์ (หลานทวดของ ธวัช ฤทธิเดช คณะราษฎร์สมัยรัชกาลที่ 7 ) ในชื่อชุด “จักรวาลแห่งธรรม” ซึ่งเวลานี้กำลังจัดแสดงให้เราชม ณ ชั้น 4 ริเวอร์ซิตี้ ท่าน้ำสี่พระยา ไปจนถึง 24 ตุลาคม 2547

นอกจากมันจะมีผลมาจากการที่เขาค้นพบตัวเองแล้วว่ารักที่จะทำงานในแนวพุทธศิลป์ ในอีกส่วนหนึ่งภิรมย์ยอมรับว่า มันมีผลมาจากชีวิตในวัยเด็กของเขาด้วย ที่ถูกหล่อหลอมด้วยหัวใจของพ่อผู้รักและศรัทธาในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง

ก่อนหน้านี้คุณพ่อของภิรมย์ เสียชีวิตไปก่อนที่เขาจะมีโอกาสได้สอบเข้าเรียนคณะจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร อย่างที่ตั้งใจไว้

ภิรมย์จึงหยุดชีวิตในห้องเรียน ไว้ที่ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเท่านั้น และเขาก็ได้มุ่งหน้าทำงานทุกอย่างเพื่อหาประสบการณ์ให้ชีวิต โดยเฉพาะการทำงานด้านศิลปะ รับเขียนรูปทุกชนิด ทุกประเภท ขอให้สวยเข้าไว้เป็นดี

มาถึงจุดหนึ่งภิรมย์ก็บอกกับตัวเองว่า เขาน่าจะทำงานที่สื่อถึงความเป็นตัวเขาเองออกมา และควรที่จะเปิดโลกทัศน์ให้ตัวเองให้มากกว่าการเขียนรูปส่งแกลลอรี่ขายไปวันๆ

ปี 2536 เขาลดปริมาณงานหาเลี้ยงชีพลง แล้วสอบเข้าเรียนต่อที่คณะศิลปกรรมศาสตร์ สถาบันราชภัฎสวนดุสิต

เรียนไปดร็อปไป เจ็ดปีกว่าเขาก็ได้ปริญญาหนึ่งใบ แต่ไม่เคยรู้สึกเสียใจที่จบช้ากว่าใครอื่น ด้วยระหว่างที่เรียน เขาต้องหาเลี้ยงชีพตัวเองด้วยการเขียนรูปขายไปด้วย

ภิรมย์จำได้ว่าครั้งหนึ่งเขาเคยสเกทงานบางชิ้นไปให้บางท่านตรวจ อาจารย์ท่านนั้นให้คำชมกลับมาว่า “เป็นตัวของตัวเองดี”

ภิรมย์จึงสรุปให้กับตัวเองว่า งานแนวพุทธศิลป์น่าจะใช่ตัวเขาแล้ว เพราะทุกครั้งที่เขาทำงาน เขาค้นพบว่า จิตใจของเขาสงบเย็น และมีความสุขเต็มเปี่ยม

แล้วรูปแบบของงานที่ภิรมย์เลือกจะทำออกมาก็คือผืนผ้าใบที่มีภาพในลักษณะเรียลริสติกขององค์พระปรางค์ต่างๆ ผสมผสานกับฉากหลังที่มีลายโบราณของไทย นั่นก็คือ “ลายกนก” เป็นแสนๆล้านตัว

ในภาพของเขาหนึ่งภาพ จึงให้ทั้งความสมจริงบวกกับจินตนาการ

การมาลงตัวที่งานซึ่งต้องทุ่มเทเวลาบรรจงลงเส้นสีทีละเส้น จนรวมกันได้เป็นล้านๆเส้น ให้คำตอบแก่ภิรมย์ว่า ชีวิตจากจุดเริ่มต้นมาจนถึงจุดที่กำลังเป็นอยู่ ก็เป็นเช่นดังรูปเขียนที่เขาสร้าง จากลายเส้นและชีวิตที่ยังระเกะระกะหาจุดให้ตัวเองไม่เจอ ในที่สุดมันก็พริ้วไหวเป็นหนึ่งเดียวกัน

“ก่อนหน้านี้ยังไม่ลงตัว มันเหมือนกับการค้นหาตัวเอง การผ่านมาถึงจุดที่ทำงานให้นิ่งขนาดนี้ มันต้องผ่านอุปสรรค ผ่านปัญหา ผ่านการใช้ชีวิต ที่จะต้องเจอความสุข ความทุกข์เยอะๆ จนเรารู้สึกว่ามันตกผลึก ทุกวันนี้มันก็เลยนิ่ง อ๋อ ..เราผ่านมาทุกเรื่องแล้ว ไม่ว่าการสูญเสีย การดีใจ การเสียใจ สมหวัง ผิดหวัง เราผ่านมาหมด”

อย่างไรก็ตามภิรมย์บอกว่า เมื่อถึงเวลาที่ต้องลงมือทำงานทุดครั้ง สติ และใจที่นิ่งสงบก็ยังเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมาก เขาจึงต้องทุ่มเทจิตวิญญาณที่มีทั้งหมด หยุดนิ่งต่อหน้าภาพที่เริ่มลงมือสเกท นับหลายเดือนจนกว่าจะพอใจในภาพนั้นๆ

ภิรมย์ถ่ายภาพพระพุทธรูปองค์จริงมาเก็บไว้เมื่อมีโอกาสเดินทางไปเยือน พร้อมกับศึกษาข้อจากหนังสือทุกเล่มที่พอจะหาได้พร้อมกันไปด้วย

เขาเชื่อว่างานของเขาน่าจะมีส่วนช่วยบันทึกประวัติศาสตร์พระพุทธรูปในยุคต่างๆเก็บไว้ให้คนรุ่นหลังได้ชื่นชม

ไม่ใช่แค่การมองเห็นแล้วจำได้แม่นยำว่าเป็นพระพุทธรูปปางไหนยุคไหนเท่านั้น แต่น่าจะช่วยผ่อนอารมณ์คนดู จากที่เคยร้อนให้สงบเย็นลงได้ ... ด้วยฝีมือของศิลปินเช่นเขา