อาร์ตอ้วนๆ

เรื่องโดย....ฮักก้า :: thinksea@hotmail.com

ห้วงรัก

ครั้งแรกที่ได้เห็นงานประติมากรรมของ กิตติพงษ์ สุริยทองชื่น นอกจากเกือบจะลืมตัววิ่งเข้าไปกอดงานของเขาเหมือนคนอื่นๆแล้ว ก็ยังทำให้อดนึกถึงงานอาร์ตอ้วนๆ ของ Fernando Botero ศิลปินชาวโคลัมเบียเป็นไม่ได้

เวลานั้นกิตติพงษ์นำผลงานของเขาชิ้นที่เป็นงานสะสมของ ไชยยันต์ เศรษฐไพศาล มาจัดแสดงร่วมกับผลงานของศิลปินท่านอื่นๆที่สื่อในเรื่องของแม่ ตามคำเชิญของ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป ถนนเจ้าฟ้า ซึ่งเป็นเจ้างาน

งานประติมากรรมรูป แม่ขณะให้นมลูก แม่กำลังปักชุนหมอน แม่กำลังหยอกล้อเล่นกับลูก ใครได้เข้าไปใกล้ๆก็ต้องพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “อยากกลับไปกอดแม่ที่บ้านจังวุ้ย”

มาปีนี้กิตติพงษ์รวบรวมผลงานของเขามาแสดงครั้งใหญ่ หลังจากที่เปรยบอกเอาไว้ล่วงหน้าว่าจะใช้ชื่อชุดว่า “ความอบอุ่นแห่งชีวิต” สงสัยว่าทั้งงานทั้งใจอุ่นได้ที่พอดีแล้ว จึงได้ขนงานจากบ้านที่ อ.ฝาง จ.เชียงใหม่ มาให้ชมเต็มพื้นที่สี่ห้องของหอศิลปเลยทีเดียว รวมถึงงานที่เป็นชิ้นสะสมของบรรดานักสะสมที่เคยซื้องานของเขา ก็ถูกหยิบยืมมาจัดแสดงพร้อมกันด้วย

จากงานแสดงเดี่ยวชุด “ความรักสีขาว” ที่มหาวิทยาลัยกรุงเทพ เมื่อ ปี 46 และ “รอยยิ้มของแม่” ที่โรงแรมโฟรซีซั่น จ.เชียงใหม่ เมื่อต้นปี 48 จนมาถึงงานแสดงเดี่ยวครั้งใหญ่ของตัวเองครั้งล่าสุดนี้ กิตติพงษ์ยังคงนำเสนอถึงเรื่องราวเดิม นั่นก็คือเกี่ยวกับความรักของแม่ ความอบอุ่นในครอบครัว หรือแม้แต่ความเป็นเพศแม่ที่มีอยู่ในตัวหญิงสาวทุกคน

แต่ครั้งนี้เราได้ชมงานหลากหลายขึ้น นอกจากงานประติมากรรมลอยตัวหล่อด้วยสัมฤทธิ์ ก็ยังมีงานที่จำลองรูปแบบด้วยดินเหนียว งานประติมากรรมนูนต่ำ และงานโลหะผสม อีกหลายชิ้น

ฉันชอบงานประติมากรรมนูนต่ำชื่อ “ไปโรงเรียน3” ดูแล้วทำให้นึกเห็นภาพบรรยากาศจริงๆของหมู่บ้านในชนบททางภาคเหนือ ในช่วงหน้าหนาว ที่คนเป็นแม่ใช้ผ้าห่มคลุมกาย ฝ่าอากาศหนาวเดินเลาะๆไปตามเส้นทางเล็กๆ ซึ่งเป็นถนนฝุ่นแดงเพื่อไปส่งลูกซึ่งหิ้วปิ่นโตให้ทันเวลาเข้าเรียน โดยมีสัตว์เลี้ยงอย่างสุนัขร่วมขบวนไปด้วย เชื่อว่าบรรยากาศเช่นนี้คงคล้ายๆกับวัยฝันวันเยาว์ของใครหลายคน

งานโลหะผสมชื่อ “แผ่นดินแม่” ซึ่งเป็นรูปใบหน้าแม่ขนาดใหญ่ กิตติพงษ์เล่าว่าได้แรงบันดาลใจมาจากตอนที่ขึ้นเครื่องบินเพื่อเดินทางจากกรุงเทพฯเพื่อกลับบ้านที่เชียงใหม่ หลังจากที่เครื่องบินลอยพ้นจากพื้นดิน ก่อนจะร่อนลงสู่พื้นดินซึ่งเป็นบ้านเกิด มุมมองจากเบื้องบนที่เขามองลงมา บ้านเรือน ตึก ถนน ผู้คนฯลฯ ที่ถูกโอบล้อมไปด้วยภูเขา ผืนน้ำ ต้นไม้ ทุ่งข้าว ทำให้กิตติพงษ์ยิ่งลึกซึ้งกับความหมายของผืนดินซึ่งเป็นแผ่นดินแม่ที่แท้จริง

ขณะที่ประติมากรรมใบหน้าแม่ขนาดใหญ่(มาก) นั่นก็ทำให้คนดูได้สัมผัสถึงความปิติสุข และเห็นรอยยิ้มของคนเป็นแม่ได้ชัดเจนและมีพลังมากยิ่งขึ้น

แต่ไม่ว่าจะเป็นผลงงานชุดไหน เชื่อแน่ว่าภาพที่หลายคนจดจำได้จนชินใจ ก็คงหนีไม่พ้นที่จะจดจำงานประติกรรม ที่มีสัดสัดส่วนอันอวบอิ่มของเขาไปได้ ได้เจอกับเขาอีกครั้ง หลังจากที่สงสัยมานาน จึงได้ถามแทนใครๆอีกหลายคนไปด้วยว่า ชอบงานอาร์ตอ้วนๆ ของ Botero อยู่เป็นทุนด้วยหรือไร เพราะเห็นงานคุณทีไรก็อดไม่ได้ที่จะนึกถึงงาน Botero

“ความจริงผมมารู้จักงานของ Botero เมื่อตอนหลังนี่เอง มีคนมาทักประจำว่างานเหมือนเค้า แต่พอได้ดู ผมว่างานของเค้าจะเป็นการเอารูปทรงของคนที่อ้วนจริงๆมาแสดงออกมากว่า ในเชิงล้อเลียน ประชดประชัน เป็นความอ้วนที่มองเห็นด้วยตาเปล่า อ้วนเพราะมีไขมัน เป็นงานที่ให้ความรู้สึกว่าดูอุ้ยอ้ายเทอะทะเหมือนคนอ้วนจริงๆ

ส่วนงานของผมจะเป็นการถ่ายทอดความรู้สึก ในวัยเด็กที่รู้สึกว่าแม่ของเราช่างตัวใหญ่ เวลาที่แม่เราอุ้มเรา เวลาที่ได้กอดแม่ ผมพยายามเพิ่มปริมาณของกล้ามเนื้อ ในส่วนสะโพก หัวไหล่ แขน ขา ให้ดูแข็งแรง ส่วนพื้นผิวที่เรียบตึงจะแสดงถึงการมีชีวิตชีวา เป็นความรักที่ละเอียดอ่อน สัมผัสแล้วทำให้นึกถึงความละมุนละไมของคนเป็นแม่ หรือความเป็นเพศหญิง”

ปริมาตรที่ตึงนั้นกิตติพงษ์บอกว่ามีที่มาจากลักษณะของคนในยามที่หายใจรับเอาอากาศเข้าไป ร่างกายที่มีอากาศ ทำให้รู้สึกถึงความมีพลัง ซึ่งรูปแบบเช่นนี้มีความคล้ายกับงานประติมากรรมของอินเดียที่เขาศึกษามา

“ขณะที่งานของศิลปินตะวันตก จะแสดงให้เห็นถึงความเหมือนจริง เห็นกล้ามเนื้อที่ชัดเจน แต่งานของตะวันออกจะให้ความรู้สึกของความมีชีวิตในแบบนามธรรมสูง”

ส่วนงานประติมากรรมรูปหญิงสาวกิตติพงษ์ก็ออกตัวว่าไม่ได้มีเป้าหมายที่แสดงถึงความเย้ายวนใจ หรือแสดงความงามทางสรีระในแบบมาตรฐานของโลกปัจจุบันที่สอดคล้องกับสัญชาตญาณของบุรุษ แต่เป็นอากัปกิริยาธรรมดาๆของผู้หญิงผู้ช่างสังเกตตรวจตราในเรือนร่างของตัวเอง

“รูปปั้นหญิงสาวของผมพยายามเสนออีกมุมมองที่ให้ความรู้สึกที่อบอุ่น เป็นตัวแทนของเพศหญิงผู้ให้กำเนิด”

** นิทรรศการประติมากรรม “ความอบอุ่นแห่งชีวิต” โดย กิตติพงษ์ สุริยทองชื่น จัดแสดงตั้งแต่วันนี้ไปจนถึง – 8 ก.ค. ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป ถ.เจ้าฟ้า สอบถาม โทร.01-8845492

รอยยิ้มของแม่	หญิงสาวกับแมว 1